Bahçesaray
Siirt İli Pervari İlçesi’ne bağlı Nahiye (bucak) iken 1964 yılında Van İli Gevaş İlçesi’ne bağlanmış, 1988 yılında ilçe olmuştur. 474 km2 yüzölçümüne sahip, deniz seviyesinden 1670 metre yüksekliğinde, İl Merkezi’ne 110 km uzaklıkta, çetin arazi ve tabiat şartlarına sahip etrafı sarp, yüksek dağ ve tepelerle çevrili dar bir alanda bulunmaktadır. Doğuda Çatak, batıda Hizan, kuzeyde Gevaş, güneyde Pervari ilçesi bulunmaktadır.
Başkale
Eski ismi Elbak olan Başkale İlçemiz 1910 yılında Van İline bağlı olan Hakkari Sancağı’nın merkezi iken, Cumhuriyet idaresi ilanından sonra Başkale ismini alarak, bu müteakiben ilçe teşkilatı kurulmuştur. İlçe Urartular’ın, Selçuklular’ın, Osmanlılar’ın yerleşimine sahne olmuş, Rusların desteği ile 2 Aralık 1915 tarihinden itibaren yaklaşık 3 yıl Ermeniler’in işgalinde kaldıktan sonra 2 Nisan 1918’de ordu ve milis kuvvetlerin kazandığı zafer sonucu yeniden vatan topraklarına katılmıştır. İlçe Van İli’nin güneydoğusunda, İspiriz Dağı eteklerinde kurulmuş, İran sınırına 20 km, Van İli’ne 112 km mesafede bulunmaktadır. Kuzeyinde Özalp İlçesi, güneyinde Hakkari İli, batısında Gürpınar İlçesi, doğusunda ise İran Devleti toprakları ile çevrilidir. Yüzölçümü 2599 km², deniz seviyesinden yüksekliği 2460 metredir. Zap Suyu ve Karasu Başkale ilçemizin önemli nehirleri olup, bu iki nehir Hakkari İli sınırlarında birleşerek Irak Devleti topraklarına uzanmaktadır.
Çaldıran
1987 yılında ilçe oldu. Muradiye Şelalesi ilçeye yakındır. Çaldıran Ovası üzerine kurulmuş, denizden yüksekliği 2050 metredir. Van il merkezine uzaklığı 113 km dir. Çaldıran, Avrupa’dan gelip İran’a uzanan transit yol üzerinde bulunmaktadır.
Çatak
1935 yılında ilçe olmuş, doğusu Gürpınar, batısı Bahçesaray ve Pervari, güneyi Beytüşşebap, kuzeyi Gevaş ilçesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 2.200 km² olup, İl Merkezi’ne 86 km mesafededir.
Edremit
Edremit, Van İl Merkezi’ne bağlı bucak iken 1990 yılında ilçe olmuştur. Doğusunda Van Merkez köyleri ve Gürpınar İlçesi, batısında Van Gölü ve Gevaş İlçesi, güneyinde Gürpınar ve Gevaş İlçeleri, kuzeyinde ise Van Gölü bulunmaktadır. Yüzölçümü 600 km2, deniz seviyesinden 1846 metre yüksekliktedir. İlçe; Van Merkez sınırından başlayıp Gevaş İlçesi sınırına kadar Van Gölü kıyı şeridi boyunca uzanan bir yerleşime sahip olup, İl Merkezi’ne 18 km mesafededir.
Erciş
1071’de Türkler’in Anadolu’ya gelişi ile birlikte şimdiki Çelebibağı Kasabası’nın bulunduğu yer ilçenin ilk yerleşim yeri olarak kullanılmaya başlanmış, Van Gölü’nün yükselmesi üzerine ilçe şu andaki merkezin bulunduğu yere taşınmıştır. İlçe sırasıyla Selçuklu, Karakoyunlu Devleti, Eyyubiler ve Osmanlı Devleti’nin hükümranlığına geçmiştir. 1914 yılında Rus işgaline uğrayan ilçe 1 Nisan 1918 yılında düşman işgalinden kurtarılarak vatan topraklarına katılmıştır. Yüzölçümü 2.115 km2, İl Merkezi’ne uzaklığı 100 km’dir. Doğusunda Muradiye, batısında Adilcevaz ve Patnos, kuzeyinde Diyadin ve güneyinde Van Gölü ile çevrilidir.
Gevaş
Gevaş ilçemizin tarihi geçmişi M.Ö.5 bin yıllarına dayanmaktadır. 1054 tarihine kadar çeşitli topluluk ve kavimlerin yerleşik olduğu Gevaş 1054 yılında Selçuklular’ın egemenliğine girmiş, 1071 yılında Malazgirt zaferi sonrası bir Türk şehri olmuştur. Van Sancağı’na bağlı nahiye olarak varlığını devam ettirmiştir. 1914 yılında Doğu Anadolu’da başlayan Rus ve Ermeni işgaline uğramış, 31 Mart 1918 tarihinde Rus işgalinden kurtarılmıştır. Gevaş ilçemizin tarihi geçmişi M.Ö.5 bin yıllarına dayanmaktadır. 1054 tarihine kadar çeşitli topluluk ve kavimlerin yerleşik olduğu Gevaş 1054 yılında Selçuklular’ın egemenliğine girmiş, 1071 yılında Malazgirt zaferi sonrası bir Türk şehri olmuştur. Van Sancağı’na bağlı nahiye olarak varlığını devam ettirmiştir. 1914 yılında Doğu Anadolu’da başlayan Rus ve Ermeni işgaline uğramış, 31 Mart 1918 tarihinde Rus işgalinden kurtarılmıştır.
Gürpınar
Birçok medeniyete sahne olan Gürpınar ilçemiz 1514 yılında Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Meydan Muharebesi sonrasında Safeviler’den alınmış, 1914 yılında başlayan Rus ve Ermeni işgalinden 1 Nisan 1918 tarihinde kurtarılarak yeniden vatan topraklarına katılmış, 1936 yılında ilçe olmuştur. Doğusunda Başkale, batısında Gevaş, kuzeyinde Van İl merkezi ile Özalp İlçesi, güneyinde Hakkari İli ile çevrilidir. İl merkezine uzaklığı 22 km mesafede 4.063 km2 yüzölçümü ile coğrafi alan olarak Türkiye’nin en büyük ilçesidir. Kocaeli ve Rize illerimizden alan olarak daha büyüktür
İpekyolu
12 Kasım 2012’de TBMM’de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. Bu ilçemizin 51 mahallesi vardır.
Yüzölçümü : 52.915.207. m2.
Nüfusu: 274.902
Tarihi ve Turistik Bilgiler:
Van kalesi. Van gölünün bir kısmı. yukarı aşağı anzaf kaleleri. semiramis (şamran) sulama kanalı..
Muradiye
1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra bölgenin yoğun bir şekilde Selçuklu Türkleri’nin de yerleşimine uğradığı görülmektedir. 1514 tarihinde Yavuz Suktan Selim Han’ın Safevi Şah İsmail’i Çaldıran’da büyük bir zafer sonucu mağlup etmesinden sonra bölge tamamıyla Osmanlı Türkleri’nin hakimiyetine geçmiştir. 1639’da İran ile imzalanan Kasr-ı Şirin anlaşmasıyla Türk – İran sınırı bugünkü kesin şeklini almıştır. 1895 yılından sonra bölgedeki Ermeniler’in tahrik ve saldırılarına maruz kalmış, 1914 Rus işgali ile bu durum çoğalarak devam etmiştir. 2 Nisan 1918’de Ruslar’ın bölgeden çekilmeleri ve bölgeye Türk Ordusu’nun gelerek Ermeni mezalimine son vermesi sonucu ilçe yeniden huzur ve barış içerisinde yaşama imkanına kavuşmuştur. Muradiye Cumhuriyet’e kadar Kandahar ve Bargiri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken, Cumhuriyet’ten sonra birleştirilerek Muradiye adını almıştır. 1914 yılından bu yana ilçelik vasfını muhafaza etmektedir. Güneyinde Van Merkez İlçesi ve Van Gölü, güneydoğusunda Özalp İlçesi, kuzeyinde Çaldıran İlçesi, batısında Van Gölü ve Erciş İlçesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 1.087 km2’dir. Deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1700 metre, İl Merkezi’ne uzaklığı 82 km’dir
Özalp
Özalp İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bugünkü Saray İlçe Merkezi’nde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi bugünkü yerinde Özalp adıyla yeniden oluşturulmuştur. İlçe merkezinin eski adı ise şimdi mahalle olan Kargali’dir. Doğuda İran Devleti ile Saray İlçesi, batıda Van İl Merkezi, kuzeyde Muradiye ve Özalp İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bugünkü Saray İlçe Merkezi’nde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi bugünkü yerinde Özalp adıyla yeniden oluşturulmuştur. İlçe merkezinin eski adı ise şimdi mahalle olan Kargali’dir.
Saray
Bugünkü Saray İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla kurulmuş, 1948 tarihinden sonra Özalp İlçesi’ne bağlı bucak merkezi olarak kalmıştır. 1990 tarihinde ilçe olmuştur. İlçe Merkezi Saray Ovası’nın yukarı kısmında kurulmuştur. Doğusunda bulunan dağlar İran Devleti ile sınır oluşturmaktadır. Yüzölçümü 1.334 km2’dir. Kuzeyi Çaldıran İlçesi, kuzeybatısı Özalp İlçesi, güneybatısı Van İl Merkezi, güneyi Gürpınar İlçesi ile sınırdır. İl Merkezi’ne 75 km mesafededir.
Tuşba
12 Kasım 2012’de TBMM’de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. Nüfus bakımından Van’ın en büyük 3. ilçesi unvanını alan Tuşba aynı zamanda Van’ın eski adıdır. 67 mahallesi vardır.
Nüfus:
2013 yılı TUİK istatistiklerine göre Tuşba’nın nüfusu 138 bin 123′tür.
Yüz ölçümü:
1427 Kilometre karedir